ΠΕΖΟΠΟΡΙΕΣ
Στην Αίγινα η φυσιολογία του εδάφους βοήθησε στο να δημιουργηθεί στην περιοχή ένα πολύ όμορφο καταπράσινο περιβάλλον, ανάμεσα στους λόφους, στις κοιλάδες και στα χαμηλά οροπέδια της.
Αυτή η περιοχή αποτελεί ένα διάσπαρτο τόπο από αρχαία μνημεία και παραδοσιακούς οικισμούς, ιδανικό προορισμό για πεζοπορικές και ορειβατικές εκδρομές, ανάμεσα σε αρχαία πετρόκτιστα μονοπάτια, εγκαταλειμμένους παλιούς οικισμούς και μοναδικές γραφικές βυζαντινές Εκκλησίες. Έτσι αποτελεί πόλο έλξης για τους επισκέπτες του εναλλακτικού τουρισμού.
Το περιηγητικό ενδιαφέρον μέσα από τα μονοπάτια της Αίγινας είναι πολύ σημαντικό, γιατί μπορεί ο επισκέπτης να συνδυάσει την πεζοπορία με τη μελέτη της μοναδικής χλωρίδας της περιοχής, τις θέσεις των αρχαιολογικών χώρων και τα παραδοσιακά χωριά της Αίγινας.
Α. ΠΑΧΕΙΑ ΡΑΧΗ - ΕΛΑΙΩΝΑΣ - ΔΡΑΚΟΣΟΥΒΑΛΑ - ΣΦΕΝΤΟΥΡΙ - ΔΡΑΚΟΣΠΙΤΑ - ΕΛΛΑΝΙΟ ΟΡΟΣ - ΤΑΞΙΑΡΧΕΣ
Η συνολική διαδρομή είναι περίπου 10 χλμ., χρειάζεται χρονικά γύρω στις 5.30 ώρες
και είναι μέτριας δυσκολίας για μικρά διαστήματα μετά τη Δρακοσουβάλα
Ξεκινάμε από την Παχειά Ράχη, που είναι ένας παραδοσιακός οικισμός που αγναντεύει από ψηλά τη θάλασσα, χτισμένος στους πρόποδες του Ελλάνιου Όρους, σε μία απότομη πλαγιά, πάνω από τον Μαραθώνα, με γραφικά παραδοσιακά πέτρινα σπίτια, πλακόστρωτα καλντερίμια,
Λίγο πριν την Εκκλησία του Αγίου Διονυσίου υπάρχει ξύλινη πινακίδα, που δείχνει προς τον Ελαιώνα. Το χωμάτινο μονοπάτι κατηφορίζει προς τη ρεματιά και περνώντας ανάμεσα από παλιές πεζούλες, διασχίζει την κοίτη της ρεματιάς και μας οδηγεί σε μια εγκαταλελειμμένη στάνη με πετρόχτιστα μαντριά, περνώντας ανάμεσα από σκοίνα, γαϊδουράγκαθα, θυμάρια, μυρτιές και άγριες ορχιδέες.
Αμέσως μετά, 30 περίπου λεπτά από το ξεκίνημα, βρισκόμαστε σε έναν τόπο σπάνιας ομορφιάς, τον Ελαιώνα. Στον Ελαιώνα υπάρχουν παλιά ξωκλήσια και ερείπια από πολλά μετόχια. Το όνομα της περιοχής οφείλεται στις υπεραιωνόβιες ελιές, ηλικίας πάνω από 400 χρόνια. Σήμερα ο Ελαιώνας είναι στο μεγαλύτερο μέρος του ιδιοκτησία της Μονής της Παναγίας της Χρυσολεόντισσας.
Οι ελιές αυτές είναι διάσπαρτες σε έναν τόπο με πλούσια χλωρίδα και πανίδα και ανάμεσά τους τα ξωκλήσια της Αγιάς Κυριακής, του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Τριάδας με την παλιά δεξαμενή, τις λαξευμένες στη μαυρόπετρα ποτίστρες και πιο πέρα μία μεγάλη σκεπαστή βυζαντινή δεξαμενή στην οποία μάζευαν τα νερά της βροχής.
Η εντυπωσιακότερη από τις ελιές ξεχωρίζει με το τεράστιο περίγραμμα του κορμού της και τη μεγάλη εσωτερική της κουφάλα. Η εξωτερική περίμετρος στη βάση του κορμού της είναι 13 μέτρα και η εσωτερική 2,5 μέτρα.
Ο Ελαιώνας προστατεύεται από τα γύρω βουνά και δίνει στον επισκέπτη την εντύπωση μιας κοιλάδας στην οποία καταλήγουν τα νερά των γειτονικών υψωμάτων και βουνών.
Συνεχίζοντας νότια, περνάμε δίπλα από τη βραχώδη κορυφή του Ράικου και μετά από 45 περίπου λεπτά, φτάνουμε στη Δρακοσουβάλα, μια γραφική περιοχή με στέρνες (σουβάλες), στις οποίες παλιά μάζευαν τα νερά της βροχής και θαυμάσια θέα προς την Πέρδικα, το νησάκι Μονή, τα Μέθανα και το Αγκίστρι.
Από τη Δρακοσουβάλα ξεκινάνε δύο μονοπάτια. Το ένα οδηγεί αριστερά μας στο Ελλάνιο Όρος και το άλλο οδηγεί δυτικά στο Σφεντούρι.
Συνεχίζουμε πέρνωντας το μονοπάτι προς το Σφεντούρι. Στο δρόμο μας συναντάμε ένα παλιό αλώνι και δεξιά μας το ξωκκλήσι του Αγίου Δημητρίου. Από το αλώνι ένα μικρό μονοπάτι συνεχίζει νοτιοδυτικά, περνά από το Δρακόσπιτο, συνεχίζει νότια, περνά λίγο πιο πέρα από το ξωκκλήσι του Αγίου Νικολάου και μετά από λίγα λεπτά μας οδηγεί στο γραφικό ορεινό χωριό Σφεντούρι, σε 247 μέτρα υψόμετρο, έναν παλιό αγροτικό και κτηνοτροφικό οικισμό που σήμερα είναι παραθεριστικός με ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά λαϊκά στοιχεία και πολύ όμορφη θέα προς τις γραφικές παραλίες Κλίμα και Σαρπά.
Απο το Σφεντούρι ξαναγυρίζουμε στη Δρακοσουβάλα και παίρνουμε το μονοπάτι που οδηγεί προς το Ελλάνιο Όρος. Το μονοπάτι ανηφορίζει και περνώντας ανάμεσα στα βράχια φτάνουμε στα “Δρακόσπιτα” η “πλακωτά”, πέτρινα κτίσματα μέσα στη γη με μεγάλες επίπεδες πέτρινες πλάκες για στεγή, που παρουσιάζουν μεγάλο ιστορικό και επιστημονικό ενδιαφέρον και αποτελούσαν τους τελευταίους αιώνες καταφύγια βοσκών.
Ακολουθώντας ένα ανηφορικό μονοπάτι μετά από 50 περίπου λεπτά φτάνουμε στην κορφή του Ελλάνιου Όρους, στο εκκλησάκι της Ανάληψης που γιορτάζει πάντα 39 ημέρες μετά το Πάσχα. Την παραμονή, οι ντόπιοι ανάβουν το βράδυ μια μεγάλη φωτιά η οποία συμβολίζει την Ανάληψη του Κυρίου. Η θέα από την κορυφή του Ελλάνιου Όρους είναι φανταστική. Κυριολεκτικά αγναντεύεις όλον τον Σαρωνικό.
Κατεβαίνοντας από την κορφή του Ελλάνιου Όρους στη διακλάδωση, παίρνουμε το μονοπάτι που οδηγεί δεξιά. Μετά από 45 περίπου λεπτά φτάνουμε στη θέση "Σφυρίχτρες", στην οποία κατά τη μυθολογία ο Αιακός έχτισε ένα ιερό προς τιμήν του Ελλάνιου Δία, όταν σε περίοδο ξηρασίας παρακάλεσε τον Δία για να βρέξει και οι παρακλήσεις του εισακούστηκαν. Σώζεται ένας αναλημματικός τοίχος ύψους 5 μέτρων, κτισμένος με πολυγωνική τοιχοδομία ελληνιστικής εποχής και δίπλα του μια πέτρινη σκάλα. Στο πάνω μέρος της σκάλας υπάρχει ένας επίπεδος χώρος επάνω στον οποίο είχε κτιστεί το ιερό του Ελλάνιου Δία.
Εκεί που είναι κτισμένη η εκκλησία βρίσκονται τα ερείπια κτιρίου με πλάτος 20μ και μήκος 29μ που την οροφή του κρατούσαν 3 σειρές από 5 κολώνες η καθεμία. Πιθανόν η αίθουσα αυτή να ήταν ξενώνας. Λίγο ψηλότερα υπάρχει μεγάλη υπαίθρια παραδοσιακή δεξαμενή ( Σουβάλα). Σε μια δεύτερη σουβάλα λίγο πιο ψηλά βρέθηκε υδρία με επιγραφή αφιέρωσης στον Ελλάνιο Δία.
Από τις ανασκαφές που έγιναν στον αρχαιολογικό χώρο βρέθηκαν μία χάλκινη υδρία, κοσμήματα, μεταλλικά αντικείμενα και πιθάρια με σιτάρι. Πάνω από το βωμό του Ελλάνιου Δία υπάρχει σήμερα η Εκκλησία των Ταξιαρχών. Ο ναός χτίστηκε πάνω στα ερείπια αρχαίου ειδωλολατρικού ιερού που βρισκόταν στην ίδια θέση και είναι σταυροειδής με τρούλο.
Από το ναό των Ταξιαρχών παίρνουμε το μονοπάτι προς την άσφαλτο που συνδέει το Ανιτσαίο με την Παχειά Ράχη. Στην άσφαλτο φτάνουμε σε 20 περίπου λεπτά και συνεχίζουμε τη διαδρομή μας προς την Παχειά Ράχη, για να καταλήξουμες σε αυτή σε περίπου μετά από 15 λεπτά.
Α Η παραπάνω διαδρομή έχει ικανοποιητική σήμανση με κόκκινη μπογιά σε πέτρες ή σε κορμούς δέντρων, με πετροσωρούς (κούκους) και ξύλινες πινακίδες.
Β. ΠΑΧΕΙΑ ΡΑΧΗ - ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΧΡΥΣΟΛΕΟΝΤΙΣΣΑΣ
Η συνολική διαδρομή είναι περίπου 6 χλμ., χρειάζεται χρονικά γύρω στις 3 ώρες
και είναι στην αρχή μέτριας δυσκολίας και στη συνέχεια η διαδρομή γίνεται εύκολη
Ξεκινάμε από την Παχειά Ράχη και προχωράμε ανατολικά γύρω στα 1000 μέτρα στην άσφαλτο μέχρι το κοιμητήριο, από το οποίο ξεκινά ανηφορικό μονοπάτι που οδηγεί στο μοναστήρι της Παναγίας της Χρυσολεόντισσας.
Καθ΄ όλη τη διάρκεια της διαδρομής η θέα σε όλη τη δυτική πλευρά του νησιού και του Σαρωνικού κόλπου, είναι θαυμάσια. Μετά το ύψωμα πηγαίνουμε ανατολικά προς το οροπέδιο του Αγίου Λεοντίου. Στο οροπέδιο υπάρχει ένα παλιό καμίνι και διάσπαρτα κομμάτια από παλιά κεραμικά. Περιβάλλεται από λόφους, έχει κυκλική μορφή και βρίσκεται σε υψόμετρο 370 μέτρων.
Στην ανατολική πλευρά του οροπεδίου υπάρχει το εκκλησάκι του Άγιου Λεοντίου, που γεννήθηκε στην Αίγινα τον 1ον αιώνα και κτίστηκε το 17ο αιώνα επάνω στα ερείπια παλιού υδραγωγείου, το οποίο είχε ένα σύστημα υπογείων θαλάμων, στοών και τριών πηγαδιών, που είχαν βάθος περίπου 6 μέτρα από την επιφάνεια.
Στο σημείο αυτό πηγαίνουμε αριστερά ακολουθώντας χωμάτινο μονοπάτι που μας οδηγεί στο μοναστήρι της Παναγίας της Χρυσολεόντισσας, χτισμένο στις αρχές του 17ου αιώνα.
Το Μοναστήρι έχει ψηλούς τοίχους και μοιάζει περισσότερο με φρούριο, καθώς διαθέτει επίσης και πύργο με πολεμίστρες, η κατασκευή του οποιου έγινε με το φόβο των μοναχών για τους πειρατές.
Γ. ΑΝΙΤΣΑΙΟ - ΚΥΛΙΝΔΡΑ - ΠΟΡΤΕΣ
Η συνολική διαδρομή είναι περίπου 6 χλμ., χρειάζεται χρονικά γύρω στις 3 ώρες
και η διαδρομή σε άλλα σημεία της είναι εύκολη και σε άλλα μέτριας δυσκολίας
Από το Ανιτσαίο πηγαίνουμε βόρεια κατηφορίζοντας προς το πευκοδάσος. Περνάμε από τις Σουβάλες (δεξαμενές βρόχινου νερού) και φτάνουμε μετά από περίπου μια ώρα στο παραδοσιακό χωρό Κύλινδρα.
Μετά το χωριό συνεχίζουμε στο χωματόδρομο που βρίσκεται δεξιά μας και παίρνουμε το μονοπάτι που μας φέρνει στο παραλιακό χωριό Πόρτες.
Από τις Πόρτες παίρνουμε άλλο μονοπάτι που βρίσκεται έξω από το χωριό και ανεβαίνουμε επιστρέφοντας στο Ανιτσαίο, περνώντας από παλιές πεζούλες, πέτρινους τοίχους και μέσα από ένα θαυμάσιο τοπίο γεμάτο από πεύκα, σκοίνα, πουρνάρια, θυμάρι και σπάνια εποχικά είδη χλωρίδας.